Phần A - Nhân Chi Sơ

Đây là phần đầu tiên trong sách Tam Tự Kinh nói về bản tính con người, thông qua đó nêu lên cách giáo dục trẻ con bằng những dẫn chứng sinh động từ thời xa xưa. Ngoài ra, phần này còn nói về chức phận bậc làm cha mẹ, trách nhiệm của người thầy và bổn phận của con cái. Ngoài việc mài mò học tập thì người con phải biết hiếu để.


Đăng ký nhận thông tin về bài đăng

05 Hương cửu linh năng ôn tịch

đăng 05:42 8 thg 6, 2013 bởi Lỗ Bình Sơn   [ đã cập nhật 03:22 21 thg 8, 2015 ]

1

2

3

4

香九齡，能溫席；

孝于親，所當執。

融四歲，能讓梨；

弟于長，宜先知。

Hương cửu linh, năng ôn tịch;

Hiếu ư thân, sở đương chấp.

Dung tứ tuế, năng nhượng lê;

Để ư trưởng, nghi tiên tri.

  1. Hương chín tuổi biết ủ ấm chiếu mền 
  2. Hiếu với cha mẹ, việc nên làm 
  3. Dung bốn tuổi biết nhường trái lê 
  4. Thuận với anh là điều nên biết trước. 
    Bé Hương mới chín tuổi đã biết ủ ấm chiếu mền cho cha mẹ; ấy là gương hiếu đối với đấng thân mà trò cần phải biết. Lại như Khổng Dung mới bốn tuổi mà biết nhường trái lê; ấy là gương thảo đối với huynh trưởng mà trò cũng cần phải học trước.


04 Ngọc bất trác bất thành khí

đăng 05:40 8 thg 6, 2013 bởi Lỗ Bình Sơn   [ đã cập nhật 03:18 21 thg 8, 2015 ]

1

2

3

4

玉不琢，不成器；

人不學，不知義。

為人子，方少時；

親師友，習禮儀。

Ngọc bất trác, bất thành khí;

Nhân bất học, bất tri nghĩa.

Vi nhân tử, phương thiếu thời;

Thân sư hữu, tập lễ nghi.

  1. Ngọc không đẽo gọt không thành món đồ 
  2. Người ta không học thì không biết nghĩa lý 
  3. Làm người con lúc còn nhỏ 
  4. Thân với thầy, bạn để tập lễ nghi. 
    Hòn ngọc không đẽo gọt thì chẳng nên món đồ; người ta không học thì chẳng biết nghĩa lý. Cho nên phận làm con, đương lúc còn trẻ, phải thân cận với thầy và bạn để học tập lễ nghi.


03 Dưỡng bất giáo phụ chi quá

đăng 05:36 8 thg 6, 2013 bởi Lỗ Bình Sơn   [ đã cập nhật 03:17 21 thg 8, 2015 ]

1

2

3

4

養不教，父之過；

教不嚴，師之惰。

子不學，非所宜；

幼不學，老何為？

Dưỡng bất giáo, phụ chi quá;

Giáo bất nghiêm, sư chi đọa.

Tử bất học, phi sở nghi;

Ấu bất học, lão hà vi?
  1. Nuôi mà không dạy là lỗi của cha. 
  2. Dạy mà không nghiêm là quấy của thầy 
  3. Con không học thì không phải lẽ. 
  4. Còn nhỏ không học, già sẽ làm gì? 
    Nuôi con mà chẳng dạy dỗ, ấy là lỗi của người cha. Dạy học mà chẳng nghiêm, ấy là quấy của ông thầy. Kẻ làm con mà chẳng học, chẳng phải lẽ nên vậy. Lúc nhỏ chẳng học thì lớn lên rồi tới già sẽ làm gì?


02 Tích Mạnh mẫu trạch lân xứ

đăng 05:32 8 thg 6, 2013 bởi Lỗ Bình Sơn   [ đã cập nhật 03:17 21 thg 8, 2015 ]

1

2

3

4

昔孟母，擇鄰處；

子不學，斷機杼。

竇燕山，有義方；

教五子，名俱揚。

Tích Mạnh mẫu, trạch lân xứ;

Tử bất học, đoạn cơ trữ.

Đậu Yên Sơn, hữu nghĩa phương;

Giáo ngũ tử, danh câu dương.

  1. Chuyện mẹ thầy Mạnh chọn láng giềng ở 
  2. Con không chịu học, chặt thoi dệt. 
  3. Đậu Yên Sơn biết nghĩa lý, phép tắc 
  4. Dạy năm con đều nổi danh. 
    Mẹ Mạnh Tử ba lần dời nhà để lựa chọn hàng xóm họp với việc học của con. Thấy con biếng học bà tức giận, bèn chặt bỏ khung cửi và thoi dệt để dạy con. Ông Đậu Yên Sơn là người có nghĩa lý, phép tắc, dạy năm con đều nổi tiếng tâm.


01 Nhân chi sơ tính bổn thiện

đăng 05:10 8 thg 6, 2013 bởi Lỗ Bình Sơn   [ đã cập nhật 03:17 21 thg 8, 2015 ]

1

2

3

4

人之初，性本善；

性相近，習相遠。

苟不教，性乃遷；

教之道，貴以專。

Nhân chi sơ, tính bổn thiện;

Tính tương cận, tập tương viễn.

Cẩu bất giáo, tính nãi thiên; 

Giáo chi đạo, quý dĩ chuyên.
  1. Người ta lúc đầu vốn có cái tính tốt lành 
  2. Tính ấy gần giống nhau nhưng do thói tục mà khác nhau 
  3. Nếu không dạy thì cái tính ấy thay đổi. 
  4. Cách giáo dục là lấy chuyên làm trọng.

    Phàm con người ta mới sinh ra đều có cái bản tánh tốt lành. Vì cái tánh lành ấy giống nhau nên giúp họ gần nhau; nhưng khi lớn lên, hòa nhập với xã hội, nhiễm nhiều thói tục ở đời khiến cho tính tình của họ khác đi và thành ra xa nhau. Nếu như con người ta chẳng được giáo dục, dạy dỗ thì tánh lành thuở ban đầu ấy sẽ trở nên thay đổi tùy theo môi trường mà họ tiếp xúc. Về đường lối giáo dục, dạy dỗ con cái thì lấy đức chuyên làm trọng.



1-5 of 5