ĐẠO
Thiên 37
|
1
2
3 |
道常無為而無不為。 侯王若能守之， 萬物將自化。 化而欲作， 吾將鎮之以無名之樸。 鎮之以無名之樸， 夫將不欲。 不欲以靜， 天下將自正。 |
Đạo thường vô vi nhi vô bất vi. Hầu vương nhược năng thủ chi, vạn vật tương tự hóa. Hóa nhi dục tác, ngô tương trấn chi dĩ vô danh chi phác. Trấn chi dĩ vô danh chi phác, phù tương bất dục. Bất dục dĩ tĩnh, thiên hạ tương tự chính. |
Thiên 36
|
1
2 |
將欲歙之，必故張之； 將欲弱之，必故強之； 將欲廢之，必故興之； 將欲取之，必故與之。 是謂微明。柔弱勝剛強。 魚不可脫於淵， 國之利器不可以示人。 |
Tương dục hấp chi, tất cố trương chi; tương dục nhược chi, tất cố cường chi; tương dục phế chi, tất cố hưng chi; tương dục thủ chi, tất cố dữ chi. Thị vị vi minh. Nhu nhược thắng cương cường. Ngư bất khả thoát ư uyên, quốc chi lợi khí bất khả dĩ thị nhân. |
Thiên 35
|
1
2
3
|
執大象，天下往。 往而不害，安平泰。 樂與餌，過客止。 道之出口，淡乎其無味， 視之不足見， 聽之不足聞， 用之不足既。 |
Chấp đại tượng, thiên hạ vãng. Vãng nhi bất hại, an bình thái. Lạc dữ nhị, quá khách chỉ. Đạo chi xuất khẩu, đạm hồ kì vô vị, thị chi bất túc kiến, thính chi bất túc văn, dụng chi bất túc ký. |
Thiên 34
|
1
2 |
大道泛兮，其可左右。 萬物恃之以生而不辭， 功成而不有。 衣養萬物而不為主，可名於小； 萬物歸焉而不為主，可名為大。 以其終不自為大，故能成其大。 |
Đại đạo phiếm hề, kì khả tả hữu. Vạn vật thị chi dĩ sanh nhi bất từ, công thành nhi bất hữu. Y dưỡng vạn vật nhi bất vi chủ, khả danh ư tiểu; Vạn vật quy yên nhi bất vi chủ, khả danh vi đại. Dĩ kì chung bất tự vi đại, cố năng thành kì đại. |
Thiên 33
|
1
2 |
知人者智，自知者明。 勝人者有力，自勝者強。 知足者富。 強行者有志。 不失其所者久。 死而不亡者壽。 |
Tri nhân giả trí, tự tri giả minh. Thắng nhân giả hữu lực, tự thắng giả cường. Tri túc giả phú. Cường hành giả hữu chí. Bất thất kì sở giả cửu. Tử nhi bất vong giả thọ. |
Thiên 31
|
1
2
3 |
夫兵者，不祥之器， 物或惡之，故有道者不處。 君子居則貴左，用兵則貴右。 兵者不祥之器，非君子之器， 不得已而用之，恬淡為上。 勝而不美，而美之者， 是樂殺人，夫樂殺人者， 則不可得志於天下矣。 吉事尚左，凶事尚右。 偏將軍居左， 上將軍居右， 言以喪禮處之。 殺人之眾，以悲哀泣之， 戰勝以喪禮處之。 |
Phu binh giả, bất tường chi khí, vật hoặc ác chi, cố hữu đạo giả bất xứ. Quân tử cư tắc quý tả, dụng binh tắc quý hữu. Binh giả bất tường chi khí, phi quân tử chi khí, bất đắc dĩ nhi dụng chi, điềm đạm vi thượng. Thắng nhi bất mỹ, nhi mỹ chi giả, thị lạc sát nhân. Phu lạc sát nhân giả, tắc bất khả đắc chí ư thiên hạ hĩ. Cát sự thượng tả, hung sự thượng hữu. Thiên tương quân cư tả, thượng tương quân cư hữu, ngôn dĩ tang lễ xử chi. Sát nhân chi chúng, dĩ bi ai khấp chi, chiến thắng dĩ tang lễ xứ chi. |
Thiên 30
|
1
2
3
|
以道佐人主者， 不以兵強天下。 其事好還。 師之所處，荊棘生焉。 大軍之後，必有凶年。 善者果而已， 不敢以取強。 果而勿矜， 果而勿伐，果而勿驕。 果而不得已，果而勿強。 物壯則老， 是謂不道，不道早已。 |
Dĩ đạo tả nhân chủ giả, bất dĩ binh cường thiên hạ. Kì sự hảo hoàn. Sư chi sở xứ, kinh cức sanh yên. Đại quân chi hậu, tất hữu hung niên. Thiện giả quả nhi dĩ, bất cảm dĩ thủ cường. Quả nhi vật căng, quả nhi vật phạt, quả nhi vật kiêu. Quả nhi bất đắc dĩ, quả nhi vật cường. Vật tráng tắc lão, thị vị bất đạo, bất đạo tảo dĩ. |
Thiên 29
|
1
2
3
4 |
將欲取天下而為之， 吾見其不得已。 天下神器， 不可為也，不可執也。 為者敗之，執者失之。 是以聖人 無為，故無敗； 無執，故無失。 夫物 或行或隨；或噓或吹； 或強或羸；或載或隳。 是以聖人 去甚，去奢，去泰。 |
Tương dục thủ thiên hạ nhi vi chi, ngô kiến kì bất đắc dĩ. Thiên hạ thần khí, bất khả vi dã, bất khả chấp dã. Vi giả bại chi, chấp giả thất chi. Thị dĩ thánh nhân vô vi, cố vô bại; Vô chấp, cố vô thất. Phu vật Hoặc hành hoặc tùy; hoặc hư hoặc xuy; Hoặc cường hoặc luy; hoặc tái hoặc huy. Thị dĩ thánh nhân khứ thậm, khứ xa, khứ thái. |
Thiên 28
|
1
2
3 |
知其雄，守其雌， 為天下谿。為天下谿， 常德不離，復歸於嬰兒。 知其白，守其辱， 為天下谷。為天下谷， 常德乃足，復歸於樸。 樸散則為器，聖人用之， 則為之長，故大制不割。 |
Tri kì hùng, thủ kì thư, vi thiên hạ hề, vi thiên hạ hề thường đức bất ly, phúc quy ư anh nhi. Tri kì bạch, thủ kì nhục, vi thiên hạ cốc, vi thiên hạ cốc, thường đức nãi túc, phúc quy ư phác. Phác tán tắc vi khí, thánh nhân dụng chi, tắc vi chi trường, cố đại chế bất cát. |